Nieuwsbrief Anneke Kok augustus 2013

 Vilches, augustus 2013

Beste familie, vrienden en vriendinnen,

Het wordt weer eens tijd om iets van me te laten horen vanuit Chili. We zitten midden in de winter, maar de dagen lengen al. De aromos (mimosa-bomen) staan in bloei. De winter is tot nu toe niet erg streng geweest. Deze dagen lag er voor de eerste keer een flinke laag sneeuw in Vilches Alto (Hoog-Vilches), dus gisteren hebben Maruja en ik onze stoutste schoenen aangetrokken en met behulp van ski-stokken een flinke wandeling gemaakt. Dan kom je lekker rôzig thuis alsof je een dag geschaatst hebt door de polder!

Dit weekend zouden we een thema-weekend houden hier in La Leona; het is niet doorgegaan: niet genoeg deelneemsters. Bij de planning was geen rekening gehouden met de Dag van het Kind, dat precies in dit weekend valt. Aan de propaganda te merken, zal er geen kind zijn in Chili dat verstoken mag blijven van een cadeau of een uitje. Na Kerstmis is deze dag, volgens de winkelbedrijven, de beste wat betreft de verkoop van speelgoed.

Samen met ons sub-team hebben we een nieuw thema aangepakt en gedegen voorbereid met ons studie-groepje. Titel: “Spiritualiteit a la intemperie”, te vertalen met “in de buitenlucht”, maar ook: “in weer en wind”. Aansluitend bij de ervaring dat veel vrouwen zich niet meer thuis voelen in de officiële kerken en wat verloren rondlopen wat betreft haar geloof en spiritualiteit, nodigen we ze uit om die ervaring met elkaar uit te wisselen, te vertellen wat voor hen “heilig” is en te zoeken naar de inhoud van haar persoonlijke spiritualiteit. Het is dus meer een retraite dan een thema-weekend. We hebben het weekend uitgesteld naar de maand november.

In diezelfde maand worden er presidents- en parlementsverkiezingen gehouden. Vorig jaar is er een wet aangenomen “automatische inschrijving en vrijwillig stemmen” (zoals in Nederland). Eerder mocht iedere stemgerechtigde zich vrijwillig inschrijven maar was dan ook verplicht te stemmen. Ik heb mezelf nooit ingeschreven in de stemregisters; je moet daarvoor als buitenlander méér van 5 jaar achter elkaar in Chili verblijven. Maar nu word ik dus opgeroepen en ga voor het eerst stemmen. Voor wie? Natuurlijk voor Michelle Bachelet! Ze is weer terug in Chili na drie jaar aan het hoofd gestaan te hebben van Vrouwenzaken bij de VN. De coalitie van linkse partijen heeft een naamsverandering ondergaan van Concertación naar Nueva Mayoría (Nieuwe Meerderheid); voor het eerst is de Communistische Partij erin opgenomen. En hoewel het overduidelijk was dat Michelle dè kandidaat zou worden, zijn er toch vóórrondes gehouden. Natuurlijk zijn er nuances onder die coalitiepartijen en de enkele onafhankelijke kandidaat, en die konden op deze manier naar buiten komen.

Ook de rechtse partijen (UDI en RN) hielden een vóórronde om dè kandidaat te kiezen voor hun alliantie. Het was een nek-aan-nekrace tussen twee kandidaten, respectievelijk Pablo Longeira en Andrés Allamand. Longeira van de meest rechtse partij UDI (partijgenoten van wijlen Pinochet), won uiteindelijk. Een paar dagen na zijn triomfantelijke victorie viel hij in een diepe depressie en zag af van zijn kandidatuur! (Ik herinner me nog, toen ik pas in Chili was – méér dan twintig jaar geleden - en hem op de tv zag tijdens een interview, dat ik dacht: die man zit psychisch niet goed in mekaar; zijn ogen stonden geen moment stil). Enfin, het lag eigenlijk voor de hand dat Allamand van de RN de kandidaat van rechts zou worden. Je weet niet wat er zich allemaal achter de schermen afgespeeld heeft, want nee! Het werd een dame: Evelyn Matey (UDI), minister van Arbeid tijdens het huidige regime van Piñeira. De strijd gaat dus tussen twee dames! Die op persoonlijk vlak enigszins aan elkaar verbonden zijn. Beide stammen uit militaire families. De vader van Bachelet is tijdens de dictatuur uitgeschakeld terwijl de vader van Matey het commando had... Er loopt nog een onderzoek naar de dood van Bachelet’s vader die gemarteld is in een centrum van de “staatsveiligheid” waarbij Matey’s vader één van de beschuldigden is.

Het bloed kruipt waar het niet gaan kan.

Ik heb er vertrouwen in dat Michelle Bachelet gekozen wordt. Dat zou ook voor onze organisatie Domodungu gunstig kunnen zijn, tenminste als de parlementsverkiezingen ook gunstig uitpakken voor de Nueva Mayoría en er sociaal-gevoelige mensen aan het bewind komen. Onze pogingen om de activiteiten van Domodungu gefinancierd te krijgen vanuit de overheid hebben de afgelopen jaren weinig succes gehad...

In september vinden er herdenkingen plaats – ook in Nederland - rond de militaire coupe van ’73. Het is dan 40 jaar geleden dat Pinochet de macht greep. Het is een algemeen menselijke ervaring dat zo’n veertig jaar na dramatische gebeurtenissen mensen met hun verhaal naar buiten komen, voordat de herinneringen in het niet vergaan. Denk maar aan de jaren ’80-’90 in Nederland toen er aandacht besteed werd aan ervaringen die mensen hadden opgelopen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het valt me op dat in gesprekken de laatste tijd de gebeurtenissen van tijdens de dictatuur vaak aan de orde komen. Eigenlijk heeft iedereen een trauma van die periode; vooral de angst (huiszoekingen, arrestaties van buren of kennissen, militairen op straat) heeft diepe sporen achtergelaten, ook bij mensen die de terreur niet “aan den lijve” hebben meegemaakt. Onlangs hebben de Dwaze Grootmoeders van Argentinië de biologische Chileense familie ontdekt van een inmiddels 36-jarige man die als baby in adoptie is gegeven aan een Argentijns echtpaar, militairen. Zijn ouders waren Chileense verzetsstrijders die mèt hun kind gevlucht waren naar Argentinië en daar zijn “verdwenen”. Het is algemeen bekend dat de “staatsveiligheidsdiensten” van Chili en Argentinië samenwerkten. Dit was het 109-de kind waarvan de afkomst is opgehelderd. Petje af voor de Dwaze Moeders en Grootmoeders.

Een joodse Chileense vriendin van me is een boek aan het schrijven waarin ze verbanden legt tussen de Holocaust en de Latijns-Amerikaanse dictaturen, inclusief het verzet daartegen. Hoe o.a. joodse families, om aan het Nazi-bewind te ontkomen, uitgeweken zijn naar Latijns Amerika en vervolgens hun zonen en dochters naar Europa vluchtten voor de terreur van de dictaturen alhier. Hoe Nederlandse missionarissen die de Tweede Wereldoorlog hebben meegemaakt hier in het verzet belandden, Chili uitgezet werden en in Nederland het Chili-Comité oprichtten. In één van de hoofdstukken - waarbij ik haar een beetje heb geholpen - vormt het Dagboek van Anne Frank en de Anne Frank Stichting een centrale lijn. Hoe komt het dat dit boek, gelezen door minstens de helft van de wereldbevolking, slechts beschouwd wordt als het particuliere relaas van een tiener en niet als een politieke les tegen het fascisme??

Genoeg voor deze keer! Het allerbeste voor iedereen.

Ik stuur jullie allemaal veel groeten. Reacties zijn van harte welkom!

Anneke.

annakok@hotmail.com

Laatst vernieuwd: Aug 30 2013 om 6:50 PM